آیا درمان دیابت با پیوند مغز استخوان واقعیت دارد؟
در این مقاله به بررسی روشی جدید در درمان دیابت نوع ۱ و ۲ با استفاده از سلول‌های بنیادی می‌پردازیم. همچنین بررسی می‌کنیم که آیا این روش امکان‌پذیر است یا صرفا در مرحله تحقیقاتی قرار دارد. همچنین در این مطلب نقش سلول‌های بنیادی در بازسازی سلول‌های پانکراس و تولید انسولین را بررسی می‌کنیم.
شرکت Vertex Pharmaceuticals با استفاده از تحقیقات آزمایشگاه ملتون، درمانی به نام VX-880 را توسعه داده است. این روش درمان هنوز قطعی و فراگیر اعلام نشده است. درمان دیابت نوع 1 و 2 با سلول‌های بینادی، در حال پیشرفت است؛ بااینحال درمان در مورد دیابت نوع 2 بیشتر در مرحله آزمایشی است. اگرچه این روش هنوز در آمریکا توسط سازمان غذا و دارو (FDA) تایید نشده است؛ بااینحال یک حوزه تحقیقاتی در حال رشد و بسیار امیدبخش است.
آیا درمان دیابت نوع 1 و 2 با سلول‌های بنیادی حقیقت دارد؟
بااینحال برخی نتایج مثبت از درمان دیابت با سلول بنیادی وجود داشته است که به شرح زیر خواهد بود:
- زن 25 ساله با دیابت نوع 1 توانست پس از پیوند ایزولت‌های تولیدکننده انسولین از سلول‌های بنیادی خودش، بیش از یک سال بدون تزریق انسولین زندگی کند.
- مرد 59 ساله با دیابت نوع 2 نیز پس از پیوند ایزولت‌های تولیدکننده انسولین از سلول‌های خودش، دیگر به انسولین نیاز نداشت.
- مطالعات Vertex Pharmaceuticals نشان داده‌اند که شرکت‌کنندگان پس از تزریق سلول‌های بنیادی اهدایی، شروع به تولید انسولین کرده‌اند.
درمان با سلول‌های بنیادی چیست؟
سلول‌های بنیادی می‌توانند به انواع مختلف سلول‌ها در بدن، تبدیل شوند. به دلیل این ویژگی خاص سلول‌های بنیادی، پزشکان در حال بررسی استفاده از این سلول‌ها برای درمان بیماری‌های مختلف هستند. افراد مبتلا به دیابت نوع ۲، انسولین کافی برای کنترل قند خون خود تولید نمی‌کنند. درمان با سلول‌های بنیادی ممکن است در آینده به این افراد کمک کند که دوباره انسولین بیشتری تولید کنند و نیازشان به داروها کمتر شود.
به‌طورکلی درمان قند خون مزمن با سلول‌های بنیادی شامل گرفتن این سلول‌ها از بدن خود فرد یا فرد دیگری است تا به بازسازی بافت‌های آسیب‌دیده کمک کند. سلول‌های بنیادی از بافت‌های زیر دریافت می‌شوند:
- بافت چربی
- بند ناف
- مغز استخوان
- جفت
البته هنوز اثربخشی و ایمنی استفاده از سلول‌های بنیادی برای درمان دیابت در حال بررسی است.
آیا سلول‌های بنیادی می‌توانند دیابت را درمان کنند؟
محققان همچنان به دنبال روش‌های درمانی جدید برای درمان کامل دیابت هستند و درمان با سلول‌های بنیادی به‌عنوان یک گزینه امیدوارکننده مطرح شده است. سلول‌های بنیادی نمی‌توانند دیابت را به‌طور کامل درمان کنند؛ بااینحال استفاده از این روش هنوز در حال بررسی است و نیاز به تحقیقات بیشتری وجود دارد تا اثربخشی و ایمنی بلندمدت آن ارزیابی شود.
سلول‌های بنیادی چگونه در درمان دیابت عمل می‌کنند؟
سلول‌های بنیادی در افراد مبتلا به دیابت نوع ۱، برای محافظت از سلول‌های بتای باقی‌مانده کاربرد دارند. همچنین سلول‌های بنیادی در افراد مبتلا به دیابت نوع ۲، پارامترهای خون و سلامت کلی را بهبود می‌بخشند.
درمان با سلول‌های بنیادی برای درمان دیابت نوع ۲ استفاده می‌شود یا دیابت نوع ۱؟
داگ ملتون، دکترای تخصصی و موسس موسسه سلول‌های بنیادی هاروارد (HSCI) و استاد دانشگاه هاروارد، توضیح می‌دهد که VX-880، یکی از نمونه‌های موفق برای درمان دیابت نوع ۱ به شمار می‌رود؛ در این روش از سلول‌های بنیادی که به جزایر پانکراس فعال تبدیل شده‌اند، برای درمان بیمار استفاده می‌شود. این درمان می‌تواند به تولید سلول‌هایبه بیمار سلول‌های عملکردی تولیدکننده هورمون کمک می‌کند. درمان دیابت نوع ۲ با سلول‌های بنیادی هنوز در حال بررسی و تحقیق است.
چه کسی واجد شرایط درمان با سلول‌های بنیادی در دیابت است؟
درمان با سلول‌های بنیادی هنوز یک روش آزمایشی است. محققان همچنان در حال بررسی هستند که چه افرادی می‌توانند گزینه‌های مناسبی برای این نوع درمان باشند. در حال حاضر، درمان دیابت با پیوند مغز استخوان، بیشتر به‌عنوان یک درمان آزمایشی است؛ این روش برای افرادی ارائه می‌شود که به سایر روش‌های درمانی پاسخ نداده‌اند.
میزان موفقیت درمان با سلول‌های بنیادی به عنوان درمانی برای دیابت چقدر است؟
تاکنون درمان دیابت با استفاده از سلول‌های بنیادی، نتایج امیدوارکننده‌ای داشته است. البته میزان موفقیت این روش در درمان قند خون مزمن، هنوز به‌طور کامل تثبیت نشده است. در ادامه نکات کلیدی درباره میزان موفقیت استفاده از سلول‌های بنیادی برای درمان دیابت نوع 2 و 1 را بررسی می‌کنیم.
- برای برآورد دقیق نرخ موفقیت درمان مرض قند خون به مطالعات گسترده‌تر و بلندمدت‌تری نیاز داریم.
- برخی بیماران پاسخ مطلوب نگرفتند؛ بنابراین درمان هنوز برای همه موثر نیست.
- مدت‌زمان پاسخ‌دهی به درمان در هر بیمار، متفاوت است (از ۲ هفته تا چند ماه).
- استفاده از سلول‌های خود فرد برای درمان دیابت، نتایج بهتری دارد؛ بااینحال تولید انبوه و تجاری‌سازی این روش، دشوار است.
- بسیاری از شرکت‌کنندگان داروهای سرکوب سیستم ایمنی مصرف می‌کنند که ممکن است نتایج را تحت تاثیر قرار دهد.
درمان دیابت با سلول‌های بنیادی تاکنون در برخی موارد موفق بوده و تعدادی از بیماران توانسته‌اند از تزریق انسولین بی‌نیاز شوند. برای پذیرش این روش به‌عنوان درمان قطعی مرض قند خون مزمن، نتایج باید حداقل تا پنج سال پایدار باقی بماند.
آیا این روش دردناک است؟
در بیشتر موارد، عمل پیوند مغز استخوان دردناک توصیف نمی‌شود؛ بااینحال این روش به دلیل بی‌حسی، ممکن است مقداری ناراحتی و درد در روند بهبودی را به همراه داشته باشد. میزان درد تجربه شده در پیوند مغز استخوان از فردی به فرد دیگر متفاوت است و به نوع پیوند و عوامل فردی بستگی دارد.
چگونه از درمان با سلول‌های بنیادی برای درمان دیابت نوع ۲ استفاده می‌شود؟
بیشتر تحقیقات انجام شده برای درمان دیابت با سلول‌های بنیادی تا به امروز برای درمان دیابت نوع ۱ بوده است. بااینحال در سال ۲۰۰۸، یک تیم تحقیقاتی، کارآزمایی بالینی را روی تیم ۲۵ نفره انجام دادند. این مطالعه به بررسی اثربخشی درمان با سلول‌های بنیادی در کنار درمان با اکسیژن پرفشار پرداخت. نتایج نشان داد که همه شاخص‌های اندازه‌گیری شده، مانند سطح قند خون ناشتا و میزان نیاز به انسولین، پس از یک سال بهبود پیدا کردند.
همچنین برخی از کارآزمایی‌های جدید نشان داده‌اند که این درمان ممکن است در بهبود عوارض دیابت مثل موارد زیر نیز مؤثر باشد:
- زخم پای دیابتی
- اختلال نعوظ
- نوروپاتی محیطی دیابتی
خطرات یا اثرات جانبی درمان با سلول‌های بنیادی برای دیابت نوع ۲ چیست؟
درمان دیابت با سلول‌های بنیادی ممکن است باعث رشد تومور شود. عوارض جانبی که در برخی از آزمایش‌های بالینی گزارش شده‌اند شامل موارد زیر هستند:
- تب
- کبودی
- حالت تهوع
- استفراغ
- سردرد
- هیپوگلیسمی (افت قند خون)
یادداشتی از تیم دارو دات کام به شما
درمان دیابت با سلول‌های بنیادی ممکن است به بهبود کنترل قند خون کمک کند؛ بااینحال برای تعیین میزان موفقیت واقعی این روش، به مطالعات بزرگ‌تر و گسترده‌تری نیاز است. تحقیقات کمی به اثربخشی بلندمدت درمان با سلول‌های بنیادی برای دیابت پرداخته‌اند. بیشتر مطالعات فعلی مدت پیگیری کمتر از ۱ تا ۲ سال داشته‌اند. اگرچه این روش بسیار امیدبخش به نظر می‌رسد، اما برای قضاوت دقیق درباره نتایج بلندمدت آن به تحقیقات بیشتری نیاز است.
درمان با سلول‌های بنیادی به‌عنوان یک روش احتمالی برای درمان دیابت نوع ۲ نیز در حال بررسی است. این درمان ممکن است به بدن کمک کند تا انسولین بیشتری تولید کند و قند خون را بهتر کنترل کند.
